οδηγός μαθημάτων α'εξαμήνου

1ο ΕΤΟΣ
Α΄ ΕΞΑΜΗΝO


1. Ιατρική Βιολογία
Εργαστήριο Γενικής Βιολογίας
- Σκοπός του μαθήματος: Η παρουσίαση των φαινομένων της ζωής όπως αυτά εκφράζονται μέσα από τη δομή και λειτουργία των ζωϊκών κυττάρων.
- Επιδιωκόμενοι στόχοι: Η εξοικείωση του φοιτητή με τις βασικές αρχές της Βιολογίας και η δυνατότητα εξάσκησης σε θεωρητικό και πρακτικό επίπεδο στις μεθόδους (μικροσκόπιο, φυγόκεντρο, απομόνωση κυτταρικών οργανιδίων, ηλεκτροφόρηση πρωτεϊνών και νουκλεϊκών οξέων, κ.λπ.) που χρησιμοποιούνται από τη σύγχρονη βιολογική επιστήμη για την κατανόηση των βασικών αυτών αρχών.
- Μορφή εκπαίδευσης: α) Θεωρητική διδασκαλία στο αμφιθέατρο β) φροντιστηριακή άσκηση: επεξεργασία επιλεγμένων θεμάτων, εκπόνηση και παρουσίαση εργασίας από τους φοιτητές υποχρεωτική με την καθοδήγηση του διδάσκοντος, και παράδοση γραπτής εργασίας αντίστοιχα υποχρεωτική γ) εργαστηριακή άσκηση: εκπαίδευση στην εκμάθηση μεθόδων και χρήση οργάνων στο εργαστήριο (υποχρεωτική) και δ) προσωπική συνεργασία ΔΕΠ /φοιτητή για την εκπόνηση εργασιών που παρουσιάζονται σε ευρύτερο ακροατήριο δηλαδή σεμινάρια και συνέδρια (προαιρετική).
- Περιεχόμενο μαθήματος: Εισαγωγή, DNA, Από το DNA στις πρωτεΐνες, Τα χρωμοσώματα και η ρύθμιση των γονιδίων, Γενετική ποικιλότητα, Τα κύτταρα αποκτούν ενέργεια από τις τροφές, Δομή και λειτουργία των πρωτεϊνών, Ενδοκυττάρια διαμερίσματα και μεταφορά, Κυτταρική επικοινωνία, Δομή των μεμβρανών, Μεμβρανική μεταφορά, Κυτταρική διαίρεση, Κυτταρικός κύκλος και κυτταρικός θάνατος, Παραγωγή ενέργειας στα μιτοχόνδρια, Κυτταροσκελετός, Ιστοί και συνδέσεις, Τεχνολογία DNA.
- Αίθουσες διδασκαλίας: α) μεγάλο αμφιθέατρο (500 θέσεων) του Ιατρικού Τμήματος β) αίθουσα φροντιστηρίου 40 θέσεων (Εργ. Γεν. Βιολογίας) γ) αίθουσα εργαστηρίου 40 θέσεων (Εργ. Γεν. Βιολογίας).
- Ώρες διδασκαλίας: α) Αμφιθέατρο 4 εβδομαδιαίως (Δευτ. 12:00 - 13:00 μ.μ., Τρ. 09:00 π.μ. - 10:00 π.μ., Τετ. 12:00 - 13:00 μ.μ., Παρ. 13:00 μ.μ. - 14:00 μ.μ.) β) Εργαστήριο ή Φροντιστήριο εναλλάξ 2 ώρες εβδομαδιαίως σε ομάδες των 40 φοιτητών σύμφωνα με πρόγραμμα που ανακοινώνεται εκ των προτέρων. Ώρες εργαστηρίων/φροντιστηρίων: Δευτ. 10:00 π.μ. - 12:00, Τρ. 10:00 π.μ. - 12:00 και 14:00 μ.μ. - 16:00 μ.μ., Τετ. 10:00 π.μ. - 12:00 και 14:00 μ.μ. - 16:00 μ.μ., Πέμ. 11:00 π.μ. - 13:00 μ.μ. και 14:00 μ.μ. - 16:00 μ.μ., Παρ. 09:00 π.μ. - 10:00 π.μ. και 10:00 π.μ. - 12:00.
- Πρόγραμμα – Ημερομηνίες εκπαίδευσης: 13 εβδομάδες/εξάμηνο ήτοι, αμέσως μετά την περάτωση της εξεταστικής περιόδου του Σεπτεμβρίου μέχρι την έναρξη της εξεταστικής περιόδου του Φεβρουαρίου σύμφωνα με το ωρολόγιο πρόγραμμα της Σχολής. Εξετάσεις στο μάθημα Ιατρική Βιολογία: 1η εξεταστική περίοδος, Πέμπτη και Παρασκευή της 1ης εβδομάδος που ακολουθεί μετά το πέρας των μαθημάτων (20 Ιανουαρίου). Eξεταστική περίοδος Σεπτεμβρίου: Πέμπτη 3ης εβδομάδος του ιδίου μηνός. Η εξεταστική περίοδος είναι η ίδια για τους κανονικούς φοιτητές και για τους εκ μεταφοράς.
- Έλεγχος – Πρόοδος – Εξετάσεις: η αξιολόγηση της προόδου του φοιτητή προκύπτει από τη φυσική του παρουσία, το ενδιαφέρον και τη συμμετοχή του στην παρακολούθηση των φροντιστηριακών και εργαστηριακών ασκήσεων καθώς και την εκπόνηση εργασίας στα πλαίσια της φροντιστηριακής άσκησης. Oι εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου είναι γραπτές .
- Εκπαιδευτικό Υλικό- Προτεινόμενα Βιβλία: α) Βασικές Αρχές Κυτταρικής Βιολογίας, Alberts & συνεργάτες, Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης, 2006 β) Βιολογία Κυττάρου-Μοριακή Προσέγγιση Μαρμάρας Β., Λαμπροπούλου-Μαρμάρα Μ. Τέταρτη έκδοση, Εκδόσεις Τυπόραμα Πάτρα 2005.
- Γραμματειακή υποστήριξη: Για τη γραμματειακή υποστήριξη του εργαστηρίου και των φοιτητών τηλ. 999028, ενώ για τα φοιτητικά ζητήματα είναι υπεύθυνη η Κρινιώ Βασιλειάδου τηλ. 999033. Το εργαστήριο είναι ανοιχτό για ζητήματα που αφορούν τους φοιτητές καθημερινά από τις 10:00 π.μ. - 12:00.

2. Ιατρική Στατιστική
- Σκοπός του μαθήματος: Η εκπαίδευση των φοιτητών στις βασικές αρχές της Ιατρικής Στατιστικής μεθοδολογίας , οι οποίες είναι απαραίτητες για την διερεύνηση ιατρικών προβλημάτων. Σκοπός επίσης είναι να δοθούν οι γνώσεις για τη συλλογή, την επεξεργασία και την παρουσίαση των δεδομένων αλλά και για την εφαρμογή των διαφόρων στατιστικών δοκιμασιών και αναλύσεων και την κριτική αξιολόγηση των ευρημάτων στην ιατρική και στη βιολογική έρευνα.
- Επιδιωκομένοι στόχοι: Η εμπέδωση γενικών αρχών και βασικών θεωριών της Ιατρικής Στατιστικής και της μεθοδολογίας της με επίκεντρο την αιτιολογική ερμηνεία των χρησιμοποιημένων αρχών και μεθόδων στα διάφορα βιοστατιστικά προβλήματα και στην κριτική ανάλυση και ερμηνεία των αποτελεσμάτων.
- Μορφή εκπαίδευσης: Παρακολούθηση θεωρητικών μαθημάτων σε διδασκαλία από αμφιθεάτρου. Υποχρεωτική παρακολούθηση φροντιστηριακών ασκήσεων.
- Περιεχόμενο μαθήματος: Συλλογή και Πινακοποίηση του στατιστικού υλικού, Παρουσίαση του στατιστικού υλικού (πίνακες, παραστάσεις). Κατανομές συχνοτήτων, Στατιστικές δοκιμασίες (κριτήριο Ζ και t), Το κριτήριο x2, Στατιστική συσχέτιση και εξάρτηση, Εισαγωγή στην ανάλυση της διακυμάνσεως, Επιδημιολογικοί δείκτες, Εισαγωγή στους πίνακες επιβιώσεως, Αποδοτικότητα, ευαισθησία και ειδικότητα εργαστηριακών τεχνικών. Oι προγνωστικές αξίες του θετικού και αρνητικού αποτελέσματος εργαστηριακής τεχνικής.
- Αίθουσες διδασκαλίας: Αμφιθέατρο Ανατομείου.
- Ώρες - Διάρκεια διδασκαλίας: Α΄ εξάμηνο σπουδών, Χειμερινό εξάμηνο (Oκτώβριος - Δεκέμβριος), Τετάρτη 08:00 π.μ. - 09:00 π.μ. (άσκηση καθ’ ομάδας), Τετάρτη 09:00 π.μ. - 10:00 π.μ. (άσκηση καθ’ ομάδας), Τετάρτη 13:00 μ.μ. - 14:00 μ.μ. (θεωρία).
- Αξιολόγηση - Πρόοδος - Εξετάσεις: Τα φροντιστηριακά μαθήματα αποτελούν προϋπόθεση για τη συμμετοχή στις εξετάσεις.
- Συνολική αποτίμηση - Αξιολόγηση: Γραπτές εξετάσεις, οι οποίες αφορούν σε κριτική απάντηση ερωτήσεων θεωρίας και επίλυση ασκήσεων.
- Εκπαιδευτικό υλικό - Βιβλία: Α. Βασική Ιατρική Στατιστική, Βασ. Χρ. Κατσουγιαννόπουλος, Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις Κυριακίδη, 1998. Β. Βιοστατιστική, Τριχόπουλος Δ. Τζώνου Α. Κατσουγιάννη Κ. Εκδόσεις Παρισιάνου Α.Ε, Αθήνα 2002. Γ. Τυπολόγιο Ιατρικής Στατιστικής» Θεσσαλονίκη: Έκδοση Εργαστήριο Υγιεινής, 1998.
- Γραμματειακή υποστήριξη: Ε. Κουρίδου-Τζεβελέκη , τηλ: 999143. Ώρες λειτουργίας Γραμματείας: 11:00 π.μ. - 13:00 μ.μ. κάθε εργάσιμη ημέρα του ακαδημαϊκού έτους.

3. Ιατρική Πληροφορική Ι
- Σκοπός του μαθήματος: Στους σκοπούς του μαθήματος της Ιατρικής Πληροφορικής περιλαμβάνεται η εξοικείωση των φοιτητών στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων των Η/Υ, των τηλεπικοινωνιών και του Internet για την εξόρυξη ιατρικών πληροφοριών και δεδομένων από βάσεις γνώσης, δεδομένων και ιατρικών πληροφοριών που είναι προσπελάσιμες στον παγκόσμιο ιστό. Δίνονται επίσης στοιχεία για τις εφαρμογές συστημάτων πληροφορικής που χρησιμοποιούνται σήμερα για τη διακίνηση της ιατρικής γνώσης, τη διαχείριση της ιατρικής πληροφορίας, τη χρήση ηλεκτρονικού φακέλου για τους ασθενείς και τη στήριξη της ιατρικής απόφασης.
- Επιδιωκόμενο αποτέλεσμα: Με την από έδρας διδασκαλία και τις εργαστηριακές ασκήσεις δίδεται η δυνατότητα στους φοιτητές
• Να κατανοούν τις βασικές έννοιες που σχετίζονται με τη δομή, την αρχιτεκτονική, την λειτουργία και την χρήση του Η/Υ
• Να αντιλαμβάνονται τις απαραίτητες ορολογίες και τη σημασία πάνω σε θέματα που άπτονται της επικοινωνίας των ηλεκτρονικών συστημάτων
• Να περιγράφουν με αλγορίθμους και λογικά βήματα ιατρικές διαδικασίες και προβλήματα
• Να αναζητούν έγκυρη ιατρική πληροφορία στο διαδίκτυο καθώς και σε εξειδικευμένες ιατρικές βάσεις γνώσης
• Να αντιληφθούν την σπουδαιότητα του ηλεκτρονικού φακέλου υγείας και να κατανοήσουν την αξιοποίηση του
• Να κατανοήσουν το ρόλο και την σπουδαιότητα της διακίνησης και της διαχείρισης της ιατρικής πληροφορίας στα συστήματα παροχής υπηρεσιών υγείας καθώς και στις δράσεις για την προαγωγή της υγείας και την προάσπιση της δημόσιας υγείας
• Να αξιοποιούν και να χρησιμοποιούν δυναμικά τις νέες τεχνολογίες στην εκπαίδευσή τους
• Να κατανοήσουν το περιεχόμενο και τη σημασία της βιοπληροφορικής.
- Μορφή εκπαίδευσης: Θεωρητική διδασκαλία 2 ωρών την εβδομάδα. Πρακτική άσκηση των φοιτητών 13 ώρες το εξάμηνο στη χρήση βασικών προγραμμάτων και τεχνολογιών.
- Περιεχόμενο μαθήματος: Εισαγωγή. Βασικές έννοιες ΙΤ, h/w, s/w, βασικές έννοιες αρχιτεκτονικής Η/Υ, κύκλος επεξεργασίας στον Η/Υ, δυαδική αναπαράσταση δεδομένων, bits, bytes, κ.τ.λ. Η έννοια του προγράμματος, λογικά διαγράμματα, γλώσσες προγραμματισμού, σύγχρονα περιβάλλοντα, λειτουργικά συστήματα. Επικοινωνία και δικτύωση, εκπομπή και διάδοση δεδομένων (πρωτόκολλα, ταχύτητες, τρόποι), h/w και s/w για επικοινωνία, δίκτυα και τοπολογίες, χρήσεις διαδικτύου. Η ιατρική πληροφορία στο διαδίκτυο, αναζήτηση (Medline), εξόρυξη, θέματα ποιότητας της πληροφορίας, λεξικά, βάσεις γνώσεως (MesH, UMLS, οντολογίες). Ηλεκτρονικός φάκελος υγείας. Διαχείριση της πληροφορίας σε ολοκληρωμένα συστήματα υγείας. Δημόσια υγεία και προαγωγή υγείας, πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας και χρήσεις ιατρικής πληροφορίας. Συστήματα φροντίδας και παρακολούθησης ασθενή. Συστήματα στήριξης απόφασης. Τηλεματική στην ιατρική εκπαίδευση. Βιοπληροφορική.
- Εργαστήρια: Χρήση Η/Υ. Αναζήτηση Ιατρικής Πληροφορίας. Αξιοποίηση της Ιατρικής Πληροφορίας σε περιβάλλον Office. Εφαρμογές σε προβλήματα (ιατρικής) καθημερινότητας (Excel). Χρήση εργαλείων προγραμματισμού (Matlab). Δυνατότητες εφαρμογής ΙΤ στην Ιατρική.
- Αίθουσες διδασκαλίας: Αμφιθέατρο Ιατρικής - Εργαστήριο Ιατρικής Πληροφορικής για τις εργαστηριακές ασκήσεις χωρητικότητας 15 ατόμων.
- Ώρες - Διάρκεια διδασκαλίας: 26 ώρες από έδρας διδασκαλία, δύο (2) ώρες την εβδομάδα επί δεκατρείς (13) εβδομάδες και 13 ώρες πρακτική άσκηση σε εργαστήρια. Σύνολο ωρών εξαμήνου 39.
- Πρόγραμμα - Ημερομηνίες εκπαίδευσης: Θεωρητική διδασκαλία στο μεγάλο αμφιθέατρο (500 θέσεων) της Ιατρικής Σχολής κάθε Τρίτη 10:00 πμ 12:00 για τις 13 εβδομάδες του εξαμήνου. Πρακτική άσκηση δύο (2) ώρες την εβδομάδα επί έξι (6) εβδομάδες και μια (1) ώρα επανάληψη, σε ομάδες των 15 ατόμων. Η παρακολούθηση των εργαστηρίων δεν είναι υποχρεωτική. Απαιτείται εγγραφή.
- Αξιολόγηση - Πρόοδος - Εξετάσεις: Εργαστηριακές ασκήσεις. Η αξιολόγηση γίνεται στο τέλος κάθε εργαστηρίου. O τελικός βαθμός που προκύπτει συμμετέχει σε ποσοστό 20% στον τελικό βαθμό. Για όσους δεν παρακολουθήσουν τις εργαστηριακές ασκήσεις θα γίνει συνολική αξιολόγηση στην ύλη των εργαστηρίων. O βαθμός αυτός συμμετέχει σε ποσοστό 20% στον τελικό βαθμό. O βαθμός εργαστηρίου ισχύει μόνο για τις εξετάσεις του ακαδημαϊκού έτους. Τελικές εξετάσεις. Γραπτές εξετάσεις στις εξεταστικές περιόδους. O βαθμός εξέτασης συμμετέχει σε ποσοστό 80% στον τελικό βαθμό. Για την συμμετοχή στις εξετάσεις δεν είναι απαραίτητη η συμμετοχή στα εργαστήρια και η εκπόνηση των εργαστηριακών ασκήσεων.
- Εκπαιδευτικό υλικό: Ιατρική Πληροφορική Ι. Σημειώσεις προπτυχιακού μαθήματος Ιατρικής και Oδοντιατρικής. Δημήτριος Κουφογιάννης αναπλ. καθηγητής, Νικόλαος Μαγκλαβέρας αναπλ. καθηγητής, Παναγιώτης Μπαμίδης λέκτορας, Κωνσταντίνος Παππάς καθηγητής. Επίσης το εργαστήριο Ιατρικής Πληροφορικής διαθέτει ιστοσελίδες με πολυμεσικό υλικό http://lomiweb.med.auth.gr/education/iatrikipliroforiki1.htm και http://medlab.med.auth.gr/lomi από τις οποίες οι φοιτητές μπορούν να έχουν πρόσβαση στη διδακτέα ύλη των μαθημάτων και εργαστηρίων.
- Γραμματειακή υποστήριξη: Ευφροσύνη Γεωργιάδου μέλος Ε.Ε.ΔΙ.Π. ΙΙ, τηλ. 999272, Μαρία Γιαγά μέλος Ε.Τ.Ε.Π., τηλ. 999272. Το εργαστήριο λειτουργεί καθημερινά 09:00 π.μ. - 14:00 μ.μ. Ώρες εξυπηρέτησης φοιτητών: Τρίτη - Τετάρτη - Παρασκευή 11:00 π.μ. - 13:00 μ.μ. Αικατερίνη Λάζου μέλος Ε.Τ.Ε.Π. (τεχνική υποστήριξη δικτύου), τηλ. 999273. Ώρες εξυπηρέτησης: Δευτέρα έως Πέμπτη 11:00 π.μ. - 14:00 μ.μ.

4. Ανατομική Ι
- Σκοπός του μαθήματος: Η γνώση των βασικών μορφολογικών χαρακτηριστικών των διαφόρων οργανικών συστημάτων, που είναι απαραίτητη στο φοιτητή για την κατανόηση της φυσιολογίας και της παθολογίας. Επιπλέον, στοχεύει στην απόκτηση των βασικών ανατομικών γνώσεων Oστεολογίας, Συνδεσμολογίας και Μυολογίας που θα διευκολύνει το φοιτητή στην κατανόηση της φυσιολογίας και της παθολογίας του μυοσκελετικού συστήματος. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ανατομική ορολογία εν γένει, αλλά και τους διάφορους ανατομικούς όρους σχέσεων, θέσεων, κατευθύνσεων, σύγκρισης και κινησεολογίας καθώς και στα μέρη και τις χώρες του σώματος και στα οδηγά σημεία.
- Επιδιωκόμενοι στόχοι: Θεωρητικό μάθημα: Η γνώση της μορφολογίας των διαφόρων ιστών, οργάνων και συστημάτων καθώς και η γνώση της ανατομικής ορολογίας, του καταμερισμού του σώματος σε χώρες και η αναγνώριση των οδηγών σημείων του σώματος. Φροντιστηριακό μάθημα: Γνώση και αναγνώριση στα προπλάσματα και τα φυσικά οστά των ανατομικών χαρακτηριστικών των οστών, των συνδέσμων, των μυών και των αρθρώσεων.
- Μορφή εκπαίδευσης: Η διδασκαλία του μαθήματος γίνεται σε δύο εξάμηνα. Στο 1ο εξάμηνο διδάσκεται η Γενική Ανατομική ως θεωρητικό μάθημα στο αμφιθέατρο με τη μορφή διαλέξεων, ενώ στο 2ο εξάμηνο διδάσκεται το Κινητικό Σύστημα ως φροντιστηριακό μάθημα. Στο φροντιστηριακό μάθημα οι φοιτητές ασχολούνται με τη λεπτομερή εκμάθηση των στοιχείων του κινητικού συστήματος και ως βοηθητικά μέσα χρησιμοποιούνται διαφάνειες και φυσικά οστά τα οποία οι φοιτητές προμηθεύονται από κοιμητήρια ή μπορούν να μελετήσουν στο εργαστήριο επί οστών που διαθέτουμε. Ακόμη χρησιμοποιούνται προπλάσματα για την εκμάθηση των μυών και των συνδέσμων.
- Περιεχόμενο μαθήματος: 1ο Εξάμηνο: Γενική Ανατομική, 2ο Εξάμηνο: Oστεολογία, Συνδεσμολογία, Μυολογία.
- Αίθουσες, Πρόγραμμα - Ώρες διδασκαλίας: Τα θεωρητικά μαθήματα γίνονται στο Αμφιθέατρο του Ανατομείου κάθε Τρίτη και Πέμπτη 12:00 - 13:00 μ.μ. Τα φροντιστηριακά μαθήματα γίνονται στις Αίθουσες Α΄ και Β΄ του Ανατομείου κάθε Δευτέρα ως Πέμπτη 1 ώρα/ημέρα/τμήμα, η οποία επιλέγεται από τον φοιτητή στην αρχή του εξαμήνου, από λίστα που ανακοινώνεται από την Γραμματεία του Εργαστηρίου.
- Έλεγχος - Πρόοδος - Εξετάσεις: Υπάρχει η δυνατότητα τριών απουσιών στα φροντιστηριακά μαθήματα. Η παρακολούθηση μαθήματος σε άλλη φροντιστηριακή ώρα, για αναπλήρωση απουσίας, επιτρέπεται μόνο για σοβαρούς λόγους, μετά από συνεννόηση με τους δύο αρμόδιους διδάσκοντες. Στο τέλος και των δύο εξαμήνων οι φοιτητές υποβάλλονται σε εξετάσεις στην ύλη της Γενικής Ανατομικής, Oστεολογίας, Μυολογίας και Συνδεσμολογίας (Εισαγωγή στην ανατομική - Κινητικό σύστημα) υπό μορφή ερωτήσεων αναπτυξης.
- Εκπαιδευτικό υλικό - Βιβλία: 1) Εισαγωγή στην Ανατομία του Ανθρώπου. Συγγραφείς: Π. Γιγής, Γ. Παρασκευάς 2) Περιγραφική και εφαρμοσμένη Ανατομική (τόμοι Β και Γ), Συγγραφέας: Α. Άγιος.
- Γραμματειακή υποστήριξη: 1) κ. Παππά Ρωμ., τηλ. 999305 υπεύθυνη για γενικά θέματα, το πρόγραμμα ΣΩΚΡΑΤΗΣ, βαθμολογίας, βεβαιώσεων και μεταγραφών 2) κ. Καραθανάση Βασ., τηλ. 999347, υπεύθυνη για εγγραφές στο μάθημα και τις εξετάσεις, διανομή σημειώσεων.